عرضه لاک‌پشتی نسل سوم ارتباطات

در همین راستا، قیمت سیم‌کارت‌های این اپراتور برای سیم‌کارت‌های دایمی 120 هزار تومان، اعتباری و دیتا هر یک20 هزار تومان، بدون احتساب عوارض و مالیات بر ارزش افزوده است و تعرفه مکالمات و خدمات نیز هنگام پیش‌ثبت‌نام قطعی از مشترکان، اعلام می‌شود. در همین راستا نیز مسوولان این اپراتور وعده ارایه سیم‌کارت به شهروندان تهرانی در روز 29 بهمن را داده بودند که به گفته خودشان البته این سیم‌کارت‌ها به کسانی داده می‌شود که در دهه فجر ثبت‌نام کرده بودند. به گزارش سایت تلنا، رایتل در حالی وارد بازار پرمناقشه و رقابتی سیم‌کارت در ایران شده که به آن اجازه داده شده است در شرایط عادی 17‌میلیون مشترک تلفن همراه جذب کند که این رقم شامل شش‌میلیون مشترک مکالمات صوتی و 11‌میلیون مشترک خدمات دیتاست. مطابق آنچه در اسناد مزایده اپراتور سوم درج شده است، گرچه اپراتور سوم مجاز به در دست گرفتن 18‌درصد از سهم بازار تلفن همراه است، اما از طرف دیگر موظف است در طول 15 سال بیش از 160 هزار میلیارد ریال به حساب دولت پرداخت کند که این بند یکی از بندهای تامل‌برانگیز پروانه این اپراتور محسوب می‌شود. حق لیسانس پروژه اپراتور سوم، مبلغ 420 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است که این رقم به نسبت شرایط موجود در منطقه، رقم بالایی محسوب می‌شود و بر حساسیت‌های عملکرد این اپراتور نوظهور می‌افزاید. گفته می‌شود هم‌اکنون 54‌میلیون نفر از تلفن همراه در کشور استفاده می‌کنند و ضریب نفوذ موبایل در ایران 73‌درصد است. اما بر اساس چشم‌انداز برنامه پنجم توسعه ضریب نفوذ موبایل به بیش از 110‌درصد در کشور خواهد رسید و در این راستا به درستی مشخص نیست رایتل تا چه میزان موفق خواهد بود سهامداری این میزان از ضریب نفوذ را از آن خود کند. اپراتور سوم تلفن همراه در حالی وارد بازار سیم‌کارت کشور شده است که به دلایلی همچون نداشتن شریک خارجی، بروز تغییرات در هیات مدیره، عدم تخصیص فضای فرکانسی، معضل در نصب آنتن‌های BTS و موارد مشابه با تاخیر دوساله در واگذاری نخستین سری سیم‌کارت‌هایش مواجه است. اپراتور سوم تلفن همراه در حالی وارد بازار سیم‌کارت کشور شده که قرار است نسل سوم خدمات تلفن همراه را به مشترکان ارایه کند، در حالی‌که دنیا به سمت نسل چهارم رهسپار است و این، کار را به مراتب برای رایتل سخت‌تر کرده است. بالاخره اینکه اپراتور سوم تلفن همراه در حالی وارد بازار سیم‌کارت کشور شده است که اما و اگرهای فراوانی پیش رو دارد و لحظه‌ای غفلت می‌تواند حیات اقتصادی‌اش را متحول کند. در حالی که دو سال از تاخیر اپراتور سوم تلفن همراه مبنی بر واگذاری سیم‌کارت می‌گذرد، توقع عرضه بدون وقفه، منظم و در عین حال فاقد محدودیت مکانی سیم‌کارت چندان هم زیاد نیست. اما چنانچه به نظر می‌رسد، رایتل با در دست داشتن حمایت‌های رگولاتوری درصدد نیست سیم‌کارت‌های خود را به طور جدی، هم زمان و یکنواخت در میان متقاضیان ایرانی در سراسر کشور توزیع کند، بلکه بر آن است تا با عملکرد استانی به توزیع قطره‌ای سیم‌کارت بپردازد که البته این قضیه ابهاماتی را در پی دارد. طبق اعلام نظر مسوولان رایتل، ثبت‌نام سیم‌کارت‌های رایتل از 24 آذر و در استان البرز آغاز شده است همچنین در فازهای بعدی‌، تهران، قم و شیراز میزبان سیم‌کارت‌های رایتل خواهند بود. طی این اقدام 10 هزار سیم‌کارت رایتل به متقاضیان که پیش‌ثبت‌نام کرده‌اند، واگذار می‌شود. این رویداد در حالی رخ می‌دهد که با توجه به وجود داشتن فرصت مناسب به منظور برنامه‌ریزی‌ها‌ی لازم برای اپراتور سوم، فروش و فعال‌سازی هم زمان سیم‌کارت، ابتدایی‌ترین و متداول‌ترین اقدامی است که از این تازه‌وارد انتظار می‌رود. چه بسا با در نظر گرفتن دوره پایلوت برای این اپراتور نیز، تصور آن می‌رفت این اقدام مدت‌ها پیش از رونمایی رسمی این سیم‌کارت انجام شود و حال که پای رایتل به بازار رقابتی سیم‌کارت باز شده است، فروش قطره‌ای سیم‌کارت چه مفهومی می‌تواند داشته باشد؟

چالش در تعرفه‌گذاری
اپراتور سوم تلفن همراه کشور، در حالی کار خود را آغاز کرد که قضیه تعرفه، همچنان یکی از اصلی‌ترین نقاط ابهام‌آمیز عملکرد این تازه‌وارد است. تا پیش از رونمایی سیم‌کارت‌های رایتل هیچ اطلاعاتی از میزان تعرفه سیم‌کارت‌های نسل سوم در دسترس نبود و تصور بر این بود که به شیوه بسیاری از کشو‌رهای منطقه، واگذاری سیم‌کارت به صورت رایگان باشد و تعرفه‌ای منطقی برای آن در نظر گرفته شود. اما سرانجام تقی‌پور، وزیر ارتباطات، سکوت دوساله خود درخصوص تعرفه مکالمات اپراتور سوم تلفن همراه را شکست و بیان کرد، به دلیل اینکه پهنای باند اپراتور سوم زیاد است، تعرفه مکالمه دقیقه‌ای 80 تا 85 تومان در نظر گرفته شده است. وی با بیان اینکه پالس مکالمات این اپراتور به صورت ثانیه‌ای و دقیقه‌ای بنا به انتخاب مشترک خواهد بود، ادامه داد از آنجایی که به مشترکان اپراتور سوم شش برابر پهنای باند، نسبت به مشترکان اپراتور اول و دوم تخصیص داده می‌شود هزینه استفاده از این سیم‌کارت‌ها متفاوت خواهد بود و به صورت خطی و نسبت به استفاده از پهنای باند افزایش می‌یابد. علاوه بر بالا بودن تعرفه‌های رایتل، آنچه بر ابهامات تعرفه این اپراتور می‌افزاید، چگونگی تعرفه‌گذاری و نهاد مربوطه است. به عبارت دیگر، بیش از یک سال است که به دلیل موضع‌گیری‌های سفت و سخت شورای رقابت، قضیه تعرفه‌گذاری به پاشنه آشیل وزارت ارتباطات و به طور مستقیم رگولاتوری تبدیل شده است. در این خصوص، حال که رایتل به صورت جدی وارد بازار عرضه سیم‌کارت شده است، این اپراتور نیز به صورت خواسته یا ناخواسته همانند مخابرات وارد بازی تعرفه‌گذاری شده است و به احتمال فراوان در پروانه آن، سازمان تنظیم مقررات به‌عنوان نهاد تصمیم‌گیر در زمینه تعرفه معرفی شده است. در صورتی که آنچه بدیهی است شورای رقابت به ریاست جمشید پژویان درخصوص قضیه تعرفه از موضع خود عقب‌نشینی نخواهد کرد و این جریان می‌تواند تعرفه 85 تومانی رایتل را با چالش‌های احتمالی مواجه کند. چه بسا در این زمینه می‌توان به اظهارات اخیر جمشید پژویان، اشاره کرد که به طور صریح خاطرنشان کرده است، تعرفه مکالمات سیم‌کارت‌های اپراتور سوم تلفن همراه، باید توسط این شورا مورد بررسی و تصویب قرار بگیرد و اجرایی شود. به گفته رییس شورای رقابت، تا تاریخ 25 آذر، کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات در زمینه سیم‌‌کارت‌های اپراتور سوم تلفن همراه تعرفه‌‌ای جهت بررسی به این نهاد قانون‌گذار ارایه نداده بود. اما باز هم آنچه بر ابهامات رایتل می‌افزاید این است که با توجه به اینکه تکلیف تعرفه رایتل هنوز به طور مشخص نهایی نشده است، پس مسوولان رگولاتوری و مدیران رایتل در طول این دو سال تاخیر به چه اموری می‌پرداخته‌اند؟

چالش‌های یک اپراتور
ورود رایتل به بازار سیم‌کارت، گرچه به علت عرضه خدمات نسل سوم تلفن همراه مانند ارسال و دریافت موزیک و ویدیو به شیوه مشترکان موبایل در کشورهای توسعه‌یافته، باعث شکل‌گیری امیدهایی در حوزه کاربری تلفن همراه و اینترنت به صورت هم زمان است اما نگرانی‌هایی را نیز در پی دارد که بعضا چندان هم بیراه نیست. یکی از اصلی‌ترین نگرانی‌هایی که رایتل را تهدید می‌کند وضعیت کنونی پهنای باند در کشور است. بر این اساس، سرویس دسترسی اینترنت در شبکه‌های نسل سوم این قابلیت را دارد که سرعت دسترسی به اینترنت را تا 2/7 مگابایت در ثانیه افزایش دهد. این در حالی است که ایران در زمینه دسترسی به تلفن همراه به اینترنت، با چالش جدی و محدودیت روبه‌روست و با بستر کنونی، ارایه اینترنت با سرعت مطلوب و مطابق با استاندارد‌های جهانی، روی سرویس تلفن همراه غیرممکن به نظر می‌رسد. چالش بعدی در این زمینه ظرفیت‌های مخابراتی در کشور است. به عبارت دیگر، اکنون تنها شرکتی که در ایران مجاز به ارایه خدمات ارتباطی زیربنایی است، شرکت ارتباطات زیر‌ساخت است. بنابراین تمامی شرکت‌های خصوصی سرمایه‌گذار در این حوزه تابع سیاست‌گذاری‌ها و خدمات این شرکت هستند و در واقع اپراتور‌ها چیزی بیشتر از فروشنده سرویس‌های تولید‌شده در شرکت ارتباطات زیر‌ساخت به شمار نمی‌آیند. از این رو امید آن می‌رود که رایتل نیز مانند بسیاری از فعالان دیگر، تحت تاثیر فراز و نشیب‌هایی که این شرکت برای خدمات‌گیرندگان خود ایجاد می‌کند، قرار نگیرد.