به گزارش خبرنگار اقتصاد کلان خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، علی عسکری با تاکید بر تلاش سازمان امور مالیاتی برای خدمات‌رسانی بهتر به مودیان گفت: در سنوات قبل مودیان اظهارنامه‌ی کاغذی را به صورت دستی به اداره مالیاتی می‌برند، ولی امسال در طول 24 ساعت شبانه‌روز می‌توانستند از هر جا که هستند اظهارنامه مالیاتی ارائه بدهند.
وی افزود: از سویی دیگر با دفاتر پست هم برای سهولت کار مودیان هماهنگ شد و غیر از دفاتر پست فعالان اقتصادی می‌توانستند از طریق دفاتر پیشخوان دولت، کافینت‌ها و اداره‌های امور مالیاتی نیز اظهارنامه‌ی الکترونیکی ارائه دهند.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی همچنین با اعلام خبر دریافت 1.5 میلیون اظهارنامه‌ی الکترونیکی خودرو از طریق دفاتر پیشخوان تاکید کرد: اگر مودیان نتوانستند در زمان مقرر اظهارنامه بدهند، باز هم ترجیح این است که اظهارنامه را تسلیم کنند، چرا که عدم ارائه‌ی آن جریمه دارد و سرممیزی می‌شوند.
وی با بیان اینکه تا ساعت 4 بعد از ظهر روز گذشته بیش از 4.5 میلیون اظهارنامه الکترونیکی دریافت شد، ادامه داد: پیش‌بینی ما این است که تا پایان روز شنبه حدود 100 هزار اظهارنامه‌ی دیگر دریافت شده باشد.
رییس سازمان امور مالیاتی کشور با اشاره به جرائم مودیانی که اظهارنامه نداده‌اند، گفت: برخی جرائم غیرقابل بخشش است، از جمله جرائم عدم ارائه‌ی اظهارنامه در زمان مقرر قانونی که براساس قانون غیرقابل بخشش است.
عسکری همچنین با اشاره به اینکه فقط مشاغل خودرو در صورتی که اظهارنامه ندهند، از معافیت‌های مقرر قانون محروم نمی‌شوند، اما سایر مودیان از معافیت‌ها محروم می‌شوند.
رییس سازمان امور مالیاتی کشور با اشاره به اینکه تا سال 90، پنج میلیون و 820 هزار تومان معافیت مقرر قانونی وجود داشت، اظهار کرد: کسانی که به موقع اظهارنامه ندهند، از این معافیت محروم می‌شوند.
وی افزود: براساس تبصره 2 ماده 119 قانون برنامه‌ی پنجم توسعه، شرط برخورداری از معافیت مالیاتی ارائه‌ی اظهارنامه است. مودیان دو گروه هستند، برخی مودیان نوعا مشمول پرداخت مالیات نیستند، مانند کشاورزان، اما برخی مودیان مشمول هستند ولی مشمول معافیت می‌شوند و طبق قانون شرط برخورداری از معافیت، ارائه اظهارنامه است.
رییس سازمان امور مالیاتی کشور در مورد نحوه‌ی چگونگی محاسبه علی‌الراس مالیات تصریح کرد: طبق قانون مالیات‌های مستقیم کسانی که اسناد و مدارک مورد درخواست ادارات مالیاتی را تسلیم نکنند، دفاتر را تکمیل نکنند یا تراز‌نامه سود و زیان ندهند، مالیات‌های آن براساس علی‌الراس محاسبه می‌شود.
وی با بیان اینکه در محاسبه علی‌الراس مالیات، مالیات براساس جدول ضرایب علی‌الراس که در قانون پیش‌بینی شده، براساس ضرایب درآمد مودی محاسبه می‌شود، گفت: چه مودی سود کرده باشد یا نکرده باشد، مالیات به صورت علی‌الراس اخذ می‌شود و در این مرحله دیگر به هزینه توجه نمی‌شود.
رییس سازمان امور مالیاتی کشور با اشاره به ضرایب مالیاتی گفت: ضرایب مالیات شرکت‌ها و اشخاص حقوقی که فعالیت اقتصادی دارند و فعالیت آنها منجر به سود می‌شود، 25 درصد سود است و اگر شرکت زیان دهد یا فعالیت‌های آنان تعطیل شود، مشمول مالیات نمی‌شوند، اما باید عدم فعالیت خود را به ادارات ذیربط اطلاع دهند.
عسکری افزود: مالیات حقوق برای حقوق‌بگیران دولت 10 درصد به صورت نرخ ثابت و برای کسانی که در بخش خصوصی مشغول به کار هستند و حقوق می‌گیرند، به صورت تساعدی محاسبه می‌شود. در سایر منابع مالیاتی نیز ضرایب بسته به اینکه عمده‌فروش یا خرده‌فروش باشند، وضع می‌شود.
شرط خروج مودی از توافق با اصناف
وی با اشاره به توافق سازمان امور مالیاتی با اصناف خاطر نشان کرد: یکی از شروط پذیرش توافقات، درج مشخصات هویتی، کد ملی، کد پستی و آدرس مودیان است. متاسفانه در سنوات قبل توجه جدی به این موضوع نمی‌شد، اما امسال یکی از شروط توافق این بود که مشخصات کامل درج شود و در غیر این صورت مودی از توافق خارج می‌شود.
رییس سازمان امور مالیاتی کشور با تاکید بر اینکه مالیات در توسعه‌ی اقتصادی نقش دارد، گفت: در نظام اقتصادی یکی از ارکان درآمدی، مالیات است، امروز در هیچ اقتصادی سراغ ندارید که مالیات مهم نباشد. مالیات یکی از منابع اصلی بودجه‌ی دولت در همه نظام‌های اقتصادی است و اقتصاد‌هایی که نظام مالیاتی کارآمد دارند، بخش عمده‌ای از اتکای دولت در آنها به مالیات است.
وی با تاکید بر اینکه در کشور‌های توسعه یافته امروزه بخش اعظم درآمدها و هزینه‌های دولت از محل مالیات تامین می‌شود، تصریح کرد: این هزینه‌ها صرف خدمات و زیرساخت‌هایی می‌شود که در هر اقتصادی وجود دارد. مالیات خرج هزینه‌های جاری و یا خرج هزینه‌های عمرانی و زیرساختی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در کشور می‌شود، بنابراین مالیات نقش کلیدی در فعالیت‌های اقتصادی و توسعه‌ی هر اقتصادی دارد.
رییس سازمان امور مالیاتی کشور درباره میزان فرهنگ‌سازی در حوزه‌ی مالیات در کشور گفت: درجه پذیرش فرهنگ مالیات در کشور‌های مختلف گوناگون است و بستگی به اعتقاد و پذیرش مردم دارد، ولی هرچقدر فرهنگ‌سازی مناسب صورت گرفته باشد، مردم از مالیات فرار نمی‌کنند.
وی ادامه داد : بسیاری از مودیان مالیات را تکلیف می‌دانند و در کشور ما هم این نگاه در بین مردم بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
اتکای 45 درصدی دولت به مالیات
عسکری درباره‌ی ابزار مالیات نیز گفت: بودجه کشور چند منبع دارد و منابع بودجه و مصارف آن شناخته شده است. یک بخش از منابع بودجه، مالیات، حقوق، فروش ارز حاصل از نفت و فروش دارایی‌های دولت است. در اقتصاد ما 45 درصد از هزینه‌های دولت متکی به مالیات است. با افزودن گمرک حدود 60 درصد از درآمدها از طریق مالیات‌ها تامین می‌شود.
رییس سازمان امور مالیاتی کشور تاکید کرد: مالیات 45 درصد هزینه‌های جاری را تامین می‌کند و در برنامه‌ی توسعه همیشه تاکید شده که هزینه‌های دولت از طریق مالیات باید تامین شود.
عسکری همچنین با تاکید بر اینکه در برنامه‌ی پنجم توسعه پیش‌بینی شده تا پایان برنامه صد‌درصد هزینه‌های دولت از طریق مالیات تامین شود، گفت: این موضوع نیاز‌هایی دارد که با تامین آنها این هدف صورت می‌گیرد.
به ازای هر فعال اقتصادی، یک کد اقتصادی
وی با تاکید بر اینکه سازمان امور مالیاتی به دنبال سیستم یکپارچه مالیاتی است، گفت: دو سال پیش طراحی سیستم یکپارچه شروع شده و امسال به بار می‌نشیند. سیستم یکپارچه مالیاتی در چند استان به صورت آزمایشی انجام می‌شود؛ برای همه مودیان شماره اقتصادی منحصر‌به فرد ارائه می‌شود.
رییس سازمان امور مالیاتی کشور با اشاره به اینکه در حال حاضر فقط اشخاص حقوقی شماره‌ی اقتصادی منحصر‌به فرد دارند، گفت: هر کس که در اقتصاد فعالیت می‌کند، باید شماره اقتصادی منحصر‌به فرد داشته باشد و تمام فعالیت وی شفاف باشد.
عسکری با اشاره به ثبت‌نام 227 مودی حقوقی برای دریافت شماره اقتصادی در مرحله‌ی اول ثبت‌نام اظهار کرد: اشخاص حقیقی نیز می‌توانند در حال حاضر در سایت سازمان برای دریافت کد اقتصادی ثبت‌نام کنند.
فعالیت کسانی که شماره اقتصادی ندارند، غیرقانونی است
رییس سازمان امور مالیاتی کشور با تاکید بر اینکه فعالیت کسانی که شماره اقتصادی ندارند، غیررسمی و غیرقانونی است، گفت: بدون شماره‌ی اقتصادی فعالان اقتصادی نمی‌توانند خرید و فروش خود را ثبت کنند و دراین صورت فعالیت آنها غیررسمی و غیرقانونی است. شماره اقتصادی یکی از زیربناها و الزامات تحقق اهداف مالیات در برنامه‌ی پنجم توسعه به‌شمار می‌رود.
عسکری با تاکید بر اینکه در نظام جدید مالیاتی همه فعالیت‌ها باید الکترونیکی باشد، گفت: در سال گذشته چهار میلیون و 410 هزار اظهارنامه از مودیان دریافت کردیم، اما در این دوره بیش از چهار میلیون و 400 هزار اظهارنامه دریافت شده است.
افزایش اظهارنامه به معنای افزایش مودی است
وی با تاکید بر اینکه افزایش اظهارنامه به معنای افزایش مودی و فعالیت اقتصادی است گفت: افزایش اظهارنامه یعنی دامنه‌ی فعالیت‌ها در اقتصاد علی‌رغم همه محدودیت‌های بین‌المللی افزایش پیدا می‌کند.
رییس سازمان امور مالیاتی کشور با تاکید بر اینکه حقوق‌بگیران 6.5 تا 7 درصد مالیات‌های کشور را پرداخت می‌کنند، گفت: حقوق‌بگیران بخش خصوصی نیز به میزان حقوق‌بگیران دولت در تامین مالیات سهم دارند که در مجموع حدود 14 درصد مالیات‌های کشور از طریق این دو گروه پرداخت می‌شود، اما بخش زیادی از فعالان اقتصادی صاحبان مشاغل کشور هستند.
غیرقابل مقایسه‌بودن پرداخت مالیات صاحبان مشاغل با گستردگی آنها
عسکری با اشاره به تامین 7.4 درصدی مالیات توسط صاحبان مشاغل کشور گفت: با توجه به گستردگی آنها در اقتصاد، این میزان بسیار پایین است و معتقدیم ظرفیت بالایی در این بخش وجود دارد.
رییس سازمان امور مالیاتی کشور ادامه داد: برای دسترسی به واقعیت اقتصادی تعدادی از مودیان را به عنوان نمونه انتخاب می‌کنیم، اما مشاهده می‌شود آنهایی که نمونه شده‌اند، درآمدشان با مالیاتی که می‌دهند اصلا قابل مقایسه نیست، این موضوع نشان می‌دهد که ظرفیت بالایی در این بخش است، اما به دلیل فرآیند‌های ناقص نتوانستیم مالیات مناسب از آنها بگیریم.
دریافت 90 درصد اظهارنامه‌ها به صورت الکترونیکی
عسکری اظهار کرد: با روی کارآمدن طرح جامع مالیاتی تمام کارهای مالیاتی الکترونیکی می‌شود و از زمستان امسال در سه پایلوت اصفهان، شیراز و تهران پایلوت یکپارچه‌سازی پیاده می‌شود و پس از آن به تمام کشور تامین داده می‌شود. در راستای آماده شدن برای سیستم یکپارچه از سال گذشته اظهارنامه‌ها را به صورت الکترونیکی گرفتیم و امسال بیش از 90 درصد اظهارنامه‌ها به صورت الکترونیکی دریافت شده که موفقیت بزرگی محسوب می‌شود.
رییس سازمان امور مالیاتی کشور با تاکید بر اینکه بستر‌های لازم در اقتصاد کشور از لحاظ فرهنگی و زیرساختی برای یکپارچه‌سازی سیستم مالیاتی فراهم شده است، گفت: از سال گذشته کار مشترک با شرکت مخابرات را شروع کردیم، توپولوژی کار را برای پهنای باند و زیرساخت برای سراسر کشور طراحی کردیم و این زیرساخت برای کل 640 نقطه دفاتر و ادارات مالیاتی انجام شد و دارای زیرساخت یکپارچه در کشور هستیم.
دومین زیرساخت کامل از آن نظام مالیاتی است
وی با تاکید بر اینکه بعد از مخابرات دومین زیرساخت کامل در کشور را نظام مالیاتی دارد، درباره فرار مالیاتی گفت: در سیستم یکپارچه مالیاتی آنچه که بر مبنای کار مورد نظر است این است که اطلاعات کلیه‌ی فعالیت‌های اقتصادی را جمع‌آوری و به سیستم مالیاتی دهیم. سیستم، این نوع اطلاعات را طبقه‌بندی می‌کند و وقتی مودی اظهارنامه می‌دهد، اطلاعات ارائه شده با آن تطبیق داده می‌شود؛ اگر این تطبیق درست باشد، هرچه اظهار شده را قبول داریم، اما اگر دامنه بیشتر باشد، تعدادی نمونه انتخاب می‌شود.
اظهارنامه مردود می‌شود
عسکری افزود: در صورت تفاوت فاحش اطلاعات داده شده اظهارنامه مردود شناخته شده و شناسایی میدانی صورت می‌گیرد.
رییس سازمان امور مالیاتی کشور با تاکید بر اینکه امروزه در تمام نظام‌های مالیاتی، فقط ماشین است که می‌‌تواند مجموعه‌ی اطلاعات را در کنار هم قرار دهد، درباره رها شدن از اتکا به نفت گفت: اقتصاد ما اقتصادی بزرگی است و باید بپزیریم اقتصاد ما در دنیا بزرگ است. ایران ظرفیت‌های خوبی دارد و با وجود تحریم‌های صورت‌گرفته مشاهده می‌شود اگر اقتصاد ایران، اقتصاد بزرگی نبود، از هم می‌پاشید.
سهم پایین مالیات در اقتصاد توسعه یافته ایران
وی افزود: اقتصاد ما توسعه‌یافته است، اما سهم ما در این اقتصاد پایین است. هفت درصد تولید ناخالص کشور مالیات گرفته می‌شود، در صورتی که کشور‌های مشابه ایران حداقل 20 درصد تولید ناخالص مالیات می‌گیرند.
سیستم مالیاتی، پیمانکاری است
رییس سازمان امور مالیاتی کشور با تاکید بر پیش‌بینی نقش موثر مالیات در تامین منابع بودجه، با اشاره به همکاری یک پیمانکار خارجی در طرح جامع مالیاتی گفت: طرح جامع مالیاتی شش فاز دارد، فاز اول و دوم برنامه‌ی اجرایی و مدیریت طرح بود. فاز سه کار، تحلیل کاری بود و ما سیستم مالیاتی را در قالب سیستم وظیفه‌ای طراحی کردیم. الان سیستم مالیاتی، پیمانکاری است.
عسکری با تاکید بر اینکه در طرح جامع مالیاتی هر فرآیند را از دیگری تفکیک می‌کنیم، گفت: هر گروه کار خود را به خوبی انجام می‌دهد و درصد خطا کاهش، دقت رسیدگی افزایش می‌یابد؛ پرونده به هیچ ممیزی وابسته نیست.
وی در مورد فاز چهارم طرح جامع مالیاتی گفت: این فاز مرحله‌ی تحلیل نرم‌افزاری است و اجرای آزمایشی آن در فاز پنجم و ششم صورت گرفته، پیاده‌سازی می‌شود.
عسکری همچنین با اشاره به برنامه‌های موجود برای جلوگیری از فرار مالیاتی گفت: همه کشورها فرار مالیاتی دارند، اما فرار مالیاتی در کشور‌های توسعه‌یافته بین 10 تا 14 درصد است و در کشور ما بین 20 تا 30 درصد است.
رییس سازمان امور مالیاتی کشور در پایان خاطر نشان کرد: با اجرای طرح جامع مالیاتی بخش اعظمی از خلأ‌ها در شناسایی‌ها رفع می‌شود و به سمت تکامل فرآیند‌ها می‌رویم.
